Esztergom (Ostrzyhom)

W historii Węgier Ostrzychom, położony u wylotu zachodniej części Zakola Dunaju, obok Székesfehérvár i Budy, odgrywał decydującą rolę. Zamek położony na wzgórzu, który był dawną siedzibą królów z rodziny Árpádów, miasto natomiast jest obecnie centrum węgierskiego katolickiego kościoła.

Jeszcze książę Géza w X wieku wybrał sobie za siedzibę wzgórze zamkowe, ponieważ arabscy handlarze, podróżujący do Pragi lub Regensburga, uważali te okolice za ważny rynek. Tutaj urodził się Vajk- później święty Stefan-, stąd wyruszył przeciw Koppány, tutaj też obyło się ukoronowanie, jako pierwszego króla Węgier w 1001 roku, w pierwszym dniu Nowego Roku. W momencie śmierci księcia Géza miasto to stało się prawdziwą stolicą. Za młodu Stefan mieszkał w pałacu wybudowanym na dawnych ruinach zamku, którego zdobne wejście, malowane kolumny, rozeta oraz kaplica stoi do dzisiejszego dnia.

Ostrzychom nie mógł uniknąć najazdu tatarskiego i zimą 1242 roku wojska przybyłe ze wschodu spustoszyły miasto. Trzysta lat później, w 1543 roku turecki sułtan Sulejman zajął miejscowość, której większość średniowiecznych budynków zostało zniszczonych w czasie odbicia miasta.

Z miastem wiążą się postaci węgierskiej kultury i oświaty. Arcybikup János Vitéz, humanistyczna kancelaria króla Macieja, Bálint Balassi, który pod zamkowymi murami zaznał śmiercionośnej rany, a także sławny pisarz Mihály Babits, który u zmierzchu swego życia mieszkał tutaj. To miasto z bogate w muzealne wartości ze swymi instytucjami kulturalnymi jest znaczącym centrum intelektualnym.

Święty Wojciech Bazylika w Ostrzyhomiu (Esztergomi Bazilika lub Szent Adalbert Főszékesegyház)

W XI wieku ma wzgórzu zamkowym na cześć wychowawcy Stefana świętego Wojciecha została wybudowana bazylika arcybiskupia, pałac oraz budynek przeznaczony dla kanoników. Ze średniowiecznej kaplicy do dnia dzisiejszego zachowała się jedynie kaplica Bakócz, która w dzisiejszej, wybudowanej w XIX wieku bazylice wbudowana została w jej południową stronę. Czerwony marmur-materiał wykorzystany do budowy ma podkreślać godność kardynalską.

Wysoka na 100 metrów, na 118 długa i na 49 metrów szeroka klasycystyczna bazylika była największą świątynią kraju. Największy obraz na świecie malowany na płótnie autorstwa Griolettiego „Wniebowzięcie Marii” znajduje się w świątyni.

W pomieszczeniach bazyliki znajdujących się na piętrze, w światowej sławy Skarbcu Bazyliki, możemy oglądnąć najbardziej wartościowe eksponaty: srebrny krzyż koronacyjny, kielich Benedek Suky, kalwaria króla Macieja, oraz szaty mszalne z czasów Batorego.

Średniowieczny pałac królewski (Királyi palota)

Pałac jest najstarszym kamiennym budynkiem kraju. Na górze zamkowej prace rozpoczął książę Géza, który w 972 roku ustanowił siedzibą miejscowość położoną na zachód od najważniejszych traktów i najważniejszej drogi wodnej. Zamek rozbudował król święty Stefan, tutaj zrodził się dokument fundacyjny arcybiskupstwa ostrzychomskiego, tutaj także wybijano pierwsze pieniądze królestwa węgierskiego.

W XIII wieku Tatarzy spustoszyli miasto, ale nie zdołali zająć zamku. Béla IV w tym czasie ewakuował mieszkańców na zamek, ale lud nie chciał mieszkać razem z duchowieństwem przy cmentarzu. Tak w 1256 roku przeprowadził się na dawne miejsce miasta, nad brzeg Dunaju. Zamek przeżył swój złoty wiek w 1396 roku, kiedy to wspierający kulturę, wychowawca króla Macieja arcybiskup János Vitéz przebudował go na renesansowy pałac.

Po klęsce pod Mohaczem w 1526 roku, kiedy to Turcy zadali decydujący cios systemowi węgierskich zamków kresowych, wojska sułtana Sulejmana dotarły także do Ostrzychomia. Wiosną 1594 roku wojska królewskie nazbyt pośpieszyły się z atakiem na zamek, i w ten sposób Turcy odbili ich. Prócz kilkuset żołnierzy, Bálint Balassi, wielka postać literatury węgierskiej, stracił życie.

Według ludowej tradycji, ostatni pasza Ostrzychomia, ostatni turecki zarządca miasta, czując nadchodzące niebezpieczeństwo, swoje skarby schował w środku kamiennego osła, w wśród ludu rozpowszechniono taką wiadomość, że osioł zwierzęciem świętym dla Turków. W czasie, gdy zamek został poddany, pasza miał tylko jedną prośbę- aby mógł wziąść ze sobą posąg, później natomiast, kiedy już bezpiecznie żeglowali po Dunaju, rozbiwszy kamiennego osła młotem dostał się do niezliczonej ilości złotych dukatów wydostających się poprzez dziurę.

Dziś, w zamku funkcjonującym jako muzeum, możemy zobaczyć między innymi najstarszy w kraju pokój mieszkalny, w którym żyła po 1490 roku wdowa po królu Macieju, Beatrix, pracownię Jánosa Vitéz oraz wczesnogotycką kaplicę zamkową.

Most Marii Walerii (Mária Valéria-híd, Párkányi-híd)

Przez długi czas most celowo pozostawał w ruinach. W 2001 roku został odbudowany i dziś jest bezpośrednim połączeniem ze Słowacją, zapewniając możliwość przemieszczania się tam żyjącym Węgrom. Po 1920 roku, kiedy decyzją w Trianon Górne Węgry, członkowie rozdzielonych rodzin przez długi czas mogli podtrzymywać kontakt tylko ten sposób, że schodzili na brzeg Dunaju, i wykorzystując zdolność wody do niesienia głosu, pochylając się nad wodą krzyczeli do siebie.